Cechą charakterystyczną każdego klubu sportowego są jego barwy. Stanowią one dla kibiców powód do dumy i obiekt szczególnej troski. Sportowcy biorący udział w zawodach odziani są w klubowe stroje, podobnie jak ich kibice, którzy zaopatrzeni w szaliki, koszulki i flagi ruszają dopingować swoją ukochaną drużynę.

Obecnie na stadionie przy ulicy Słonecznej jest coraz więcej osób, które nie wstydzą się przychodzić ubrani na żółto-czerwono. Wypada się tylko z tego cieszyć i mieć nadzieję, że coraz więcej osób będzie zaopatrzonych w kolory naszej ukochanej drużyny.

Niniejszy artykuł jest poświęcony barwom Jagiellonii, których historia podobnie jak początki dziejów klubu obrosły w wiele mitów i niejasności. Ktoś może zapytać jakie niejasności? Przecież oczywiste jest, że Jagiellonia to żółto-czerwoni. Rzeczywiście obecnie sytuacja wydaje się klarowna. Wszystkie ,,Skarby Kibica” zgodnie podają, że barwami Jagiellonii jest kolor żółty i czerwony. Jednak gdy sięgniemy po ,,informatory” piłkarskie z początku lat osiemdziesiątych możemy być mocno zaskoczeni. Owe periodyki informują, że barwami klubu z Jurowieckiej jest czerń i biel. Podobnie zresztą zachowuje się białostocka prasa z lat siedemdziesiątych, która nazywa Jagiellonię czarno-białymi.

W drugiej połowie lat siedemdziesiątych w Białymstoku pojawili się kibice którzy wyróżniali się spośród tłumu żółto-czerwonymi szalami z czasem ich liczba przybierała coraz większe rozmiary, a w drugiej połowie lat osiemdziesiątych osiągnęła apogeum. Grupa ta bardzo szybko zaczęła wzbudzać kontrowersje i krytyczne oceny białostockiej prasy. Dziennikarze ,,Gazety Współczesnej” po towarzyskim spotkaniu z ŁKS Łódź, oskarżyli kibiców o nieznajomość historii własnego klubu, a w szczególności ich niewiedzy w zakresie barw klubowych. ,,Jeżeli więc są tak nastawieni do tej drużyny pytam dlaczego noszą żółto-pomarańczowe szaliki? Bo są kibicami Jagiellonii? Jeśli tak to niech noszą szale czarno-białe bo takie są barwy budowlanych. Kolory żółto-pomarańczowe są zaś barwami Białegostoku i noszą je reprezentanci miasta, a więc wszystkich jego klubów sportowych”.

Kilka lat później okazało się, że obwinianie kibiców Jagiellonii o brak znajomości barw klubowych było bezpodstawne. W wydanym z okazji utrzymania się w I lidze magazynie ,,Konstrukcje” ukazał się artykuł, który raz na zawsze miał rozwiać problemy z barwami Jagiellonii. Czytamy w nim: ,,Skąd więc te czarno-białe kolory w jakich należy widzieć Jagiellonię? My ze swej strony odszukaliśmy w materiałach archiwalnych, że autorami używanych do dzisiaj emblematów Jagiellonii w kolorach żółto-wiśniowych i z czarną ,,Jotką” byli założyciele białostockiego klubu Maksymilian Ludertowicz i por. Stanisław Gorączko, a pierwsze w takich barwach pojawiły się już w latach trzydziestych. Dzisiaj by otrzymać kolor wiśniowy potrzebny byłby chyba ,,dewizowy wsad”. ,,Konstrukcje” upierają się więc, że barwami Jagiellonii są kolory żółty, czerwony i czarny, a nie czarno-biały”. Wydawać by się mogło, że dziennikarskie ,,grzebanie” w ,,materiałach archiwalnych” rozwiało wszelkie wątpliwości. Jednak nic z tych rzeczy. Żadnych archiwalnych badań nie było, a swoje informacje dziennikarze oparli jedynie na rozmowach z przedwojennymi jagiellończykami. Gdyby faktycznie przeprowadzili solidne badania ich wnioski byłyby zupełnie inne.

W latach siedemdziesiątych i na początku osiemdziesiątych uważano, iż barwy Jagiellonii są czarno-białe. W drugiej połowie lat osiemdziesiątych dziennikarze, klub, a za nimi ,,Skarby Kibica” podawały, że kolorami Jagiellonii jest żółć i czerwień. Pojawia się więc pytanie skąd takie rozbieżności? Dlaczego początkowo twierdzono, że barwami naszego klubu jest czerń i biel, a następnie przestawiono się na żółć i czerwień?

Okazuje się, że sprawa jest bardzo prosta, ale i zarazem ciekawa. Otóż Jagiellonii już w okresie międzywojennym towarzyszyły dwa rodzaje barw, żółto-czerwone i biało-czarne (a nie jak twierdzono w latach siedemdziesiątych i osiemdziesiątych czarno-białe). Niestety nie jest wiarygodną informacja, że ich twórcami byli Maksymilian Ludertowicz i por. Stanisław Gorączko, a to z tego powodu, że nie dysponujemy żadnymi dowodami źródłowymi. Pewne jest natomiast, że barwy naszego klubu zostały ustanowione w styczniu 1932 roku kiedy to na bazie WKS 42 PP i KS Związku Młodzieży Wiejskiej utworzono BKS Jagiellonia Białystok. Bardzo łatwo rozszyfrować, skąd pomysł na kolor żółty i czerwony. Otóż Jagiellonia, która według pierwotnych założeń miała być klubem Białegostoku przejęła od miasta jego barwy (kolor żółty i czerwony). Trudniej jest rozszyfrować genezę bieli i czerni, która jak podaje Dziennik Białostocki z kwietnia 1932 r. od początku towarzyszyła piłkarzom Jagiellonii ,, Pierwszy w sezonie mecz piłki nożnej o mistrzostwo ,,A” klasy Białostockiego OZPN zakończył się wygraną biało-czarnych”. Relacja prasowa potwierdza to, co możemy ujrzeć na przedwojennych fotografiach związanych z Jagiellonią. Sportowcy naszego klubu występowali zawsze w strojach biało-czarnych (przeważnie białe spodenki i czarne koszulki). Na samym środku koszulek znajdował się zaś herb klubowy w kolorze żółto-czerwonym z tradycyjną ,,J”. Obecny emblemat nieznacznie różni się od przedwojennego. Tam gdzie dzisiaj znajduje się kolor czerwony przed wojną występował żółty. W miejscu gdzie znajdował się żółty obecnie mamy czerwony.


Niestety nie posiadamy oprócz relacji przedwojennej prasy żadnych dokumentów, mówiących coś więcej o barwach Jagiellonii z okresu międzywojennego. Po wojnie reaktywowana w 1957 roku Jagiellonia nawiązała do przedwojennych barw klubowych. W utworzonym wówczas Statucie w artykule nr. 3 czytamy ,,Białostocki Klub Sportowy ,,Jagiellonia” posiada osobowość prawną na mocy prawa o stowarzyszeniach: emblemat, barwy, znaczek i pieczęć. Pkt 1. emblemat Klubu przedstawia stylizowaną literę ,,J” na tarczy herbowej o żółto-wiśniowym tle. Pkt. 2 barwy flagi klubowej podobnie jak emblematu, barwy kostiumów biało-czarne”. Zdziwienie może budzić pojawiający się w statucie kolor wiśniowy. Wiadomo, że jest to jeden z odcieni koloru czerwonego, dlatego potocznie przyjęło się mówić o Jagiellonii żółto-czerwoni.
Podsumowując przedstawione tutaj rozważania, dochodzimy do następujących wniosków. W latach trzydziestych XX wieku ukształtowały się barwy naszego klubu, które przetrwały do dnia dzisiejszego. Jagiellonia jest jednym z nielicznych stowarzyszeń sportowych, które posiada dwa rodzaje barw. Kolory żółty i czerwony (żółty-wiśniowy) podkreślają związki z miastem, znajdują są w herbie i na flagach klubowych. Biel i czerń to kolory strojów Jagiellonii z okresu międzywojennego. Po wojnie, szczególnie w latach pięćdziesiątych i sześćdziesiątych, sportowcy naszego klubu nadal występowali w strojach biało-czarnych. W latach osiemdziesiątych i dziewięćdziesiątych zapanowała ,,pstrokacizna”. Od dobrych kilku lat widoczny jest powrót do tradycji i nasi piłkarze ponownie występują w barwach klubowych. Obecnie strojami podstawowymi są te w kolorze żółto-czerwonym. Nie zapomniano jednak o tradycji i komplety rezerwowe nawiązują do okresu międzywojennego i są biało-czarne.

Autor: Zygmunt